اگر مدیر ساختمان، صاحب لباس فروشی و... باشید، آتش سوزی برای شما مانند یک کابوس است. مخصوصا اگر شب، زمانی که نیستید آتش سوزی اتفاق بیافتد و زمانی که صبح بر می گردید همه ی مال و اموال خود را ببینید که به خاکستر تبدیل شده است. حتی اگر این آتش سوزی ها ضرر جانی نداشته باشد، باعث می شود که ضرر مالی زیادی به شما وارد شود و شاید این موضوع باعث از دست رفتن کسب کار یا شاید هم خانه و زندگی تان شود. پس استفاده از سیستم اطفا حریق می تواند برای شما بسیار موثر و کارآمد باشد و از ضرر کردن بیش از حد شما جلوگیری کند و حتی زمانی که در محل حادثه حضور ندارید، از بروز آتش سوزی و تلفات مالی بالا جلوگیری کنید.
سیستم اطفا حریق اسپرینکلر یکی از بهترین و کارآمد ترین سیستم های اطفا حریق است که در ادامه این مطلب عملکرد این سیستم را به طور کامل برای شما توضیح می دهیم.
اسپرینکلر چطور کار می کند؟
سیستم اطفا حریق اسپرینکلر یک شبکه از لوله هایی است که داخل قسمت های مختلف ساختمان کشیده شده اند و درون آنها آب با فشار بالا وجود دارد. اسپرینکلر به زبان ساده یک شیر آب است که که در زمان آتش سوزی باز می شود و آب را از بالا به روی آتش می ریزد.
سیستم لوله کشی اسپرینکلر
برای آشنایی بیشتر با اسپرینکلر می توانید مطلب اسپرینکلر چیست را مطالعه کنید.
اسپرینکلر ها با شیر های آب معمولی یک تفاوت کوچک دارند و آن هم این است که برای باز کردن یک شیر آب عادی شما باید اهرم آنرا بالا و پایین کنید یا فلکه ی آن را بچرخانید تا آب باز شود و به عبارتی کنترل شیر آب به صورت دستی انجام می شود. این در حالی است که در اسپرینکلر ها کنترل شیر آب به صورت دستی بوسیله یک کنترلگر حرارتی جایگزین شده است، این کنترلگر حرارتی یک آلیاژ است که ترکیبات آن عبارت است از: "بیسموت، سرب، قلع و کادمیوم" است و به آن "فلزِ چوب" که در دماهای بالا تغییر وضعیت می دهد و باعث باز شدن اسپرینکلر می شود. در دسته ی دیگری از اسپرینکلر ها یک حباب شیشه ای پر از مایعی بر پایه گلیسیرین است که در دماهای بالا منبسط شده و اسپرنکلر را فعال کرده و باعث بیرون پاشیدن آب از اسپرینکلر می شوند.
هدف این کنترل گر گرمایشی در هر دو مورد این است که به محض این که حرارت را احساس کردند، فعال شده و عمل اطفا حریق را انجام دهند.
در تصویر زیر یک مثال از اسپرنکلر با کنترلگر حرارتی جباب شیشه ای است.
سیستم اسپرینکلر با کنترلگر گرمایشی "مایع بر پایه گیلیسیرین"
روند کاری اسپرینکلر با کنترل گر حرارتی "فلزِ چوب" با روشی که در حباب شیشه ای توضیح دادیم متفاوت است. ساختار این اسپرینکلر ها به این صورت است که قسمت آلیاژی آنها در زیر لوله های آب قرار دارد و به ازای هر کدام از اسپرینکلر ها دو بازو از جنس آلیاژ هایی است که در بالا توضیح دادیم و به آنها فلز چوب می گویند. وقتی حرارت به این فلز چوب ها نرسیده دو بازو در دو طرف اسپرینکلر قفل شده اند و لوله آب را بسته نگه داشته اند تا هیچ آبی خارج نشود.
تصویر بالا یک اسپرینکلر با کنترلگر حرارتی فلز چوب را نشان می دهد،قسمت های 9 و 2 بازوهایی هستند که گفته شد.
زمانی که آتش سوزی رخ می دهد گاز های داغ ایجاد شده ناشی از شعله های آتش به سمت سقف می آیند و باعث بالا رفتن دما در جایی که اسپرینکلر قرار دارد می شوند. زمانی که دما در کنار فلزِ چوب ها به 70 درجه سانتی گراد برسد آنها شروع می کنند به ذوب شدن و بازو های دو طرف آن را باز می کنند و به این ترتیب آب می تواند از سر اسپرینکلر به بیرون بپاشد. در ضمن قسمت گل مانند سر اسپرینکلر به خاطر این است که بتواند آب را به صورت پخش شده بپاشد و تاثیر بیشتری داشته باشد.
شکل ظاهری اسپرینکلر آلیاژی چوب فلز
از مزایای استفاده از این اسپرینکلر ها این است که اگر در یک مکان بزرگ یک قسمت از آن دچار آتش سوزی شود، فقط اسپرینکلر بالای سر قسمتی که در حال سوختن است فعالی می شود و این موضوع باعث می شود که اگر آب هم ممکن است به وسایل شما آسیب بزند، این آسیب به حداقل برسد. البته چون حرارت ناشی از آتش سوزی زیاد است ممکن است که اسپرینکلر کناری آن هم فعال شود، ولی نگران نباشید، اسپرینکلر ها همینطور که می آیند، همینطور هم از مدار خارج شده و غیر فعال می شوند.
